28 Mart 2018 Çarşamba

Proje Okuma Bölüm-2

Vaziyet Planı ve Numarataj Krokisi

Vaziyet planında aşağıda belirtilen bilgiler alınır.
  • Yapının arsa üzerindeki yerleşim konumu (Kuzeye Göre)
  • Yapının kat adedi, kat isimleri (Kesitten)
  • Ön bahçe, yan ve arka bahçe çekme mesafeleri
  • Komşu parselleri ve parsel numaraları
  • Cadde, sokak isimleri
  • Arsa ve bina kitlesinin yola göre kotları
  • Arsa ve kitle ölçüleri
  • Arsada birden fazla blok varsa (toplu konut) bunları blok isimleri ve birbirine olan mesafelerini gösterir.
  • Pafta, ada, parseli (yapılacak yapının) örnek olarak verilen vaziyet planını inceleyecek olursak;
    • Kesit'den inşaatı yapılacak binanın; bodrum, zemin, 1.kat, 2.kat olmak üzere toplam 4 katlı olduğu görülmektedir.
    • Arsanın ön ve arka cephe uzunlukları 1180 CM dir.
    • Arsanın sol ve sağ derinlik ölçüsü 1820 CM dir.
    • Arsanın 9750 sokakta, 8 nolu parsel olduğu, 7 ve 9 nolu parseller ile komşu olduğu görülür.
    • +- 000 Binanın inşasında kot alınacak yeri, -2.00 ise (200cm) arka bahçenin yola göre 2.0m aşağıda olduğunu gösterir.
Numarataj Krokisi: Yapı katlarının bağımsız bölüm isimleri, kat no ları ile sokak ve kapı numaralarını gösterir. Projelerde vaziyet planı ile numarataj krokisi bir arada bulunduğu için tapu kayıt bilgilerini aynı paftada görmek mümkündür.

numarataj krokisi


Kat Planları (Mimari)

Yapım sırasında kat planlarına çok sık bakılır, imalata yön veren birçok bilgi alınır.
  • Pencere genişlik ve yükseklikleri
  • Kapı genişlik ve yükseklikleri
  • İç ve dış ölçüler
  • Mahal isimleri, taban kaplama cinsleri (Seramik, parke vs...)
  • Kotlar (Katın veya bir bölümün kotları)
  • Merdivenin basamak genişliği, uzunluğu, rıht yüksekliği ve merdiven çıkış yönü
  • Duvar kalınlıkları
  • Bina bitişik taraflarının dilatasyon ölçüsü
  • Bacalar ışıklıklar ve ölçüleri
  • Tretuvar üst kotuna göre katların taban kotları
  • Bodrum veya zemin katta rampa var ise uzunluğu ve eğimi
  • Çatı planında su toplama yerleri, çatı şekli, eğimi, bacalar ve çatı çıkış boşluklarını görmek mümkündür
  • Mimari projede tüm kat planlarına (bodrum, zemin, batar, normal kat, asansör dairesi vs...) özellikle duvar örme ve kapı pencere imalatı öncesi bakılması gerekir.
  • Sonuç olarak her imalat safhasında mimari projeye bakılır.



Mimari Kesit

Mimari projede kesitler kat planları gibi birçok bilgi verir. Kalfa, kalıp ustası ve demirci için kesitler önemlidir. Bir projede en az iki kesit bulunur. Bu kesitlerden bir tanesi merdivenden geçer kesitin geçtiği yerde döşeme şekli, mahal isimleri ile birçok bilgiler alınır.
  • Her katın brüt ve net kat yükseklikleri,
  • Kapı, pencere yükseklikleri ve kotları,
  • Her katın döşeme sistemi (plak, asmolen vs.),
  • Düşük döşeme var ise ölçü ve kotları,
  • Merdiven kesiti (merdiven plak sistemi),
  • Döşeme, pencere, denizlik vs. kotları, yol ve tretuvar kotu,
  • Çatı var ise elemanlarının şekli, ebatları, eğimi ve kaplama cinsi, baca kotları,
  • Çatı teras ise su ve ısı izolasyonu için malzeme isimleri ile kalınlıkları,
  • Asansör dairesi var ise motor taban kesiti ve kotları,


Görünüşler

Binanın projesinde bütün görüşleri görmek mümkündür, yapının ince işleri ile ilgili bilgiler alınır.
  • Yol üstündeki katların tüm görünüşleri, kat kotları
  • Yol altında kat varsa, kesit çizgi ile kotları,
  • Cephede kullanılacak malzeme ve renkleri,
  • Balkon korkuluklarının görünüşü,
  • Yağmur olukları,
  • Cephe kapı pencere görünüşleri,
  • Çatı ve baca görünüş ve kotları,
  • Balkon, saçaklar görünüş ve kotları,
  • Yol ve tretuvar kotları,
  • Yapı bahçeli nizam ise, bahçe kotları
  • Subasman kotu,
  • Yapının cinsi ve özelliğine göre birçok detayların cephe görünüşleri.




Kaynak İnşaat Mühendisleri Odası / İzmir Şubesi İnş. Müh. Ali ACAR


19 Mart 2018 Pazartesi

Proje Okuma


2- Proje Okuma



Yapı işlerinde çalışan demirci ustasının, betonarme ve mimari projeyi, kalıp ustasının betonarme projeyi, sıhhi tesisat ustasının tesisat projesini, elektrik ustasının elektrik projesini, kalfanın mimari, betonarme, elektrik ve tesisat projesinin tamamını okuyabilmesi, diğer ustalara anlatabilmesi gerekir. Kalıp ustası kalıp planından döşeme sistemini, döşeme kalınlığını ve kiriş ebatlarını öğrenmeden kalıp işine başlayamaz.

Yine aynı şekilde betonarme projeden donatı çap, adet ve uzunlukları okuyamayan bir demircinin, demir işlerini yapması mümkün değildir. Bu nedenle proje okuma son derece önemlidir.

Mimari – Betonarme Proje – Elektrik ve Tesisat projelerinde ustaların bilmesi, okuması gereken konular, elemanlar, proje üzerinde anlatılacaktır.

2.1. Yapı genel bilgileri

İnşaat ruhsatı alınmış bir yapının, yapıya başlamadan önce işveren – taşeron – kalfa ve demir ustasının yapılacak bina hakkında bilgiye sahip olması gerekir. Bu bilgiler tasdikli betonarme projesinin ön sayfasında ve pafta altlarında bulunmaktadır.

Bu bilgilerin öğrenilmesi, yapı için ekip hazırlanması, iş bölümü ve işveren ile yapının taahhüdünü üstelenenler için önemlidir. Proje sayfasında yazılmamış bilgiler kontrol mühendisinden öğrenilmelidir. Binanın projesine uygun yapılması için bu bilgiler doğrultusunda anlaşmalar yapılmalı, yapım esnasında proje dışı malzeme kullanılmamalı ve işçilik hataları olmamalıdır.

Unutmamamız gereken diğer bir konu ise her proje kendi içinde değerlendirilmelidir. Komşu binanın demir, beton malzeme cinsi ile işçilik kalitesi yapılacak bina için emsal teşkil etmelidir. Bu nedenle yapı genel bilgileri yapıya başlamadan incelenmelidir.


Proje üzerindeki yapı bilgileri 
  • İl – İlçe – Mahalle – Sokak – Kapı No Bina (inşaat) yapılacak yeri, adres olarak tarif eder
  •            Pafta – Ada – Parsel
    Tasdikli projedeki bu bilgiler, arsanın tapudaki kayıtlarını, diğer bir deyişle tapu dairesindeki paftalarda arsanın yerini belirleyen bilgilerdir.
  •           Kat Adedi
    Kaç katlı bir yapı olduğunu ( bodrum + zemin + normal kat) ifade eder.
  • Yapı Sistemi
    Yapılacak yapının taşıyıcı sistemin malzeme türünü ifade eder (b.a) (çelik) (prefabrik) vs.
  • Beton Cinsi
    (Bs20 – bs25 – bs30 .. vs.) Binada kullanılacak beton sınıfını gösterir.
  • Demir Cinsi
    (St I) Düz Demir
    (ST III) Nervürlü demir olduğunu gösterir
  • Döşeme Sistemi
    Kalıp sisteminin nasıl olduğunun bilinmesini bilgilendirir. (Plak – asmolen – kirişsiz plak, vs)
  • Temel Sistemi
    Temel sistemi hakkında bilgi verir (münferit – mütemadi – radye vs.)
  • Kullanma Amacı
    Yapının ne amaçla inşa edileceği hakkında bilgi verir. (konut – işyeri – mağaza vs.)

Mimari Proje
Kalfa ve ustalar inşaatın her aşamasında mimari projeye bakmak zorundadırlar. Mimari ve betonarme proje devamlı birlikte olmak durumundadır. Hatasız bir imalat iki projenin birlikte bakılması gerekli ölçülerin alınması ile mümkündür. Bu nedenle ustaların mimari projeyi de çok iyi okumaları, hangi bilgilerin nereden alınacağını bilmeleri çok önemlidir




Kaynak İnşaat Mühendisleri Odası / İzmir Şubesi İnş. Müh. Ali ACAR

13 Mart 2018 Salı

YAPI

İnşaat Ustaları İçin Kurs Notları
Bölüm 1: YAPI

Yapı: Çeşitli yapı malzemeleri ve yapım teknikleri uygulanarak yapılan tesislerdir. Bu tesislerin (yapının) uzun ömürlü olması kaliteli malzeme ve yapım kurallarına uymakla mümkündür.

Proje, malzeme ve işçilik ne kadar mükemmel olursa olsun, bazen yapım sırasında unutulan ya da ihmal edilen veya önemsenmeyen işler bir depremde insanların sakat kalmalarına, ölmelerine ya da büyük maddi kayıplı hasarlara neden olmaktadır.

Örneğin; İki bitişik bina arasında bırakılmayan dilatasyon derzi (yer kaybı olmasın diye) depremde iki binanın çarpışmasına, bunun sonucu olarak binaların yana yatmasına, ya da yıkılmasına neden olmaktadır. Şunu hiçbir zaman unutmamalıyız, projesini, kontrollüğünü, işçiliğini yaptığımız bir yapının sınav günü deprem olduğu gündür.

1.1. Yapı Sınıfları

Yapılar değişik kullanım şekillerine, yapıldıkları malzeme türüne, taşıyıcı elemanlara ve bulundukları yerler gibi birçok sınıfa ayrılırlar.
Yapıldıkları malzeme ve taşıyıcı sistemlere göre bazı yapı çeşitlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.

  • Kerpiç Yapılar
  • Ahşap Yapılar
  • Betonarme Yapılar
  • Kagir Yapılar
  • Çelik Yapılar
  • Prefabrike Yapılar
  • Yığma Yapılar
  • Kompozit Yapılar
1.2. Yapının Özellikleri

İyi bir yapının bir takım özellikleri olmalıdır. Yapı kullanılmaya başladığında beklentileri en iyi şekilde karşılamalıdır. Bunun için yapım öncesi ve yapım sonrası uygulanması gereken kriterler vardır.

  • Yapı emniyetli olmalı (Düşey yüklere, depreme, rüzgar yüklerine vs.)
  • Ekonomik olmalı
  • Estetik Olmalı
  • Yapı imalat tekniklerine, kurallarına uygun yapılmalıdır
  • Yapı ne amaçla planlandı ise aynı amaç için kullanılmalıdır.
1.3. Emniyetli Bir Yapı İçin Neler Yapılmalıdır?

Yapının emniyetli olabilmesi için birçok madde sayabiliriz, önemli olanlarından bazıları şunlardır; 
*Yapı ruhsatlı olmalıdır. 
*Yapı projeleri, konusunda uzman inşaat mühendisi, mimar, elektrik mühendisi, makine mühendisi gibi firma ve kişilerce yapılmalıdır.  
*Zemin deneyleri ilgili mühendislerce yapılmalı ve raporları hazırlanmalıdır. 
*Yapı projeleri; yürürlükteki imar kanunu, afet yönetmeliği, Türk Standartları ile diğer şartname ve yönetmeliklere uygun olmalıdır. 
*Yapı Denetimi ilgili Yapı Denetim şirketlerince yapılmalı 4708 sayılı kanunda belirtilen kontrollük kriterleri, beton deneyleri aynen yapılmalıdır.  
*Projene kadar mükemmel olursa olsun, kötü işçilik uygun olmayan malzeme ile yapılan bir imalat, yapının emniyetli olmamasına neden olacaktır. Bu nedenle yapılarda konusunda uzman, sertifikalı kalfa ve ustaların çalışması ve yapı malzemelerinin TSE kriterlerine uygun olması son derece önemlidir.


Kaynak İnşaat Mühendisleri Odası / İzmir Şubesi İnş. Müh. Ali ACAR

9 Mart 2018 Cuma